Қашықтан оқыту - қазіргі заманғы оқыту технологияларын дамыту

ЮНЕСКО мәліметтері бойынша, коронавирустың таралуына қойылған шектеулерге байланысты бүкіл әлемде 1,5 миллиардтан астам балалар мен ересектер мектептер мен университеттерге бармайды. Әлемнің 160-тан астам елі бүкіл әлем бойынша студенттердің 87% -дан астамына әсер ететін шаралар қабылдады. Басқа елдер мектептер мен оқу орындарының жергілікті жабылуын жүзеге асырды.

COVID-19 пандемиясы Қазақстан тарихында өзінің ауқымында бірінші карантин болып табылады.

«Біздің білім беру жүйесі үшін қашықтықтан оқытуға көшу де үлкен міндет. Университеттер үшін бұл өте жақсы таныс формат. Көптеген университеттер қашықтықтан оқыту технологияларын қолдана отырып оқыды. Көптеген университеттерде сәйкес интернет-платформа, арнайы жүйе болды.

Біз үшін қашықтықтан оқытудың шын мәнінде оқитындығы, сабаққа қатысқаны және біздің студенттеріміз қажетті білімді алуы өте маңызды», – деді Білім және ғылым министрі Асхат Аймағамбетов ОКҚ-да өткен онлайн-брифингте.

Қазіргі жаһандану жағдайында университеттер студенттер мен жас мамандардың жаңа буынын даярлау орталығы ғана емес, сонымен қатар инновациялық идеялар мен зияткерлік ой орталықтары болып табылады.

Кеше ғана ешкім ел ішінде уйде оқуға және жұмыс істеуге мәжбүр болады деп елестете алмады. Бұл жағдайда ұсынылған жаңа модел Университет 4.0  ректор Г.М. Мутановтың жетекшілігімен әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетте өзектілігі мен уақтылы жұмыс көрсетіп келе жатыр.

Өз кезегінде, University 4.0 моделін енгізетін біздің университет жеңімпаз жағдайға ие болды, бұл штат кестесін өзгертпестен қашықтықтан оқытуға ауысуға мүмкіндік берді, сонымен қатар біздің университет бірнеше жылдан бері MOOCs-пен айналысады (жаппай ашық онлайн курстар) және тәжірибесі мен дағдылары бар.

Университеттің барлық қызметтері мен бөлімдерінің дайындығы тез ауысуға ықпал етті, әсіресе университеттің қауіпсіздігін, үздіксіз жұмысын қамтамасыз ететін, оқытушылар мен студенттерге Microsoft Teams сияқты түрлі виртуалды бағдарламаларды меңгеруге арналған барлық нұсқаулықтарды ұсынатын бағдарламалар жасаушылар көп жұмыс жасады. «Zoom», қашықтық курстары, YouTube ағындары және басқа да сыртқы ресурстар қазақ және орыс тілдерінде, ҚOT қолдануға арналған ағылшын тіліндегі дистанциялық курстар жүргізіліп жатыр. Олар дәріс, семинар, практикалық және зертханалық форматтарды ұсынады. Ағымдық және қорытынды бақылау түрлерін жасалынуда. Курс үнемі жаңартылып отырады. Бүгінгі таңда оқытушылар құрамы пәндердің ерекшелігіне байланысты әр түрлі виртуалды сайттарда сабақ жүргізеді. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ кәсіпқойлар командасы оқытушыларға «Қашықтан оқыту!» көмектесу үшін екі жаппай ашық онлайн курстарын (MOOCs) ашты. MOOCs әл-Фараби атындағы ҚазҰУ оқытушыларына ғана емес, сонымен бірге Қазақстанның басқа университеттеріндегі әріптестеріне де арналған. Сонымен қатар, Coursera ғаламдық білім беру саласындағы ғаламдық тұғырнама әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің коронавирустық пандемия кезінде Coursera for Campus жобасына қосылуға өтінімін мақұлдағанын атап өткіміз келеді.  Осы жылдың наурыз айында 5000 студентке арналған Coursera for Campus бағдарламасы ресми түрде іске қосылды. 3800 курстар мен 400 мамандықтарға кіру мүмкіндігі бар. Курсты ақысыз оқып, сертификат алу мүмкіндігімен әлемнің ең жақсы университеттерінің онлайн курстарына қатысу үшін университеттің аға студенттері, магистранттары, докторанттары шақырылып, алғашқы сертификаттар да алынды. Оқытушылармен бірге студенттер курсты қосымша материал ретінде оқи алады, оқыған дәрістерді талқылайды, күрделі мәселелердің бірлескен шешімін табады.

Жаңа платформалар құру, тесттер, жобалар, шығармалар, эсселер құрастыру және жүктеу түріндегі мұғалімдердің мойнына үлкен жауапкершілік пен жауапкершілік жүктелді. Көптеген вебинарларға онлайн қатысу. Осы қиындықтарға қарамастан, профессор-оқытушылар құрамы, География және табиғатты пайдалану факультетінің тұрақты даму ЮНЕСКО кафедрасы бұл процеске бірігіп қатысады. Сабақтан басқа кураторлар студенттермен кураторлық сағаттарды өткізеді. Кестеге сәйкес кафедраның онлайн отырыстары өткізіледі. Университеттің қарқыны одан әрі серпінді болды. Университетте қысқа мерзім ішінде үлкен жұмыс атқарылды. Заманға сай болу үшін біз осы жаңашылдықтар мен өзгерістерді өзіміздің мүддемізге пайдалануымыз керек. Студенттерімізді уақытша қиындықтардан қорықпауға шақырамыз. Жолды жаяу жүретін адам басып озады. Біздің студенттер қашықтықтан сессияны сәтті тапсырады деп сенеміз.

Базарбаева Т.А. – тұрақты даму бойынша ЮНЕСКО кафедрасының меңгерушісі

Кожахан А. К. – География және табиғатты пайдалану факультетінің қашықтықтан оқыту жүйесінің үйлестірушісі